Pamięć epizodyczna
Naukowcy ciągle zadawali sobie pytanie: Czy tylko ludzie pamiętają unikalne, osobiste przeżycia z przeszłości, czy może zwierzęta też to potrafią? Jak donosi najnowszy numer "Current Biology" badacze z University of Georgia odkryli, że szczury również posiadają podobny do ludzkiego rodzaj
pamięci epizodycznej.
Pamięć ludzka jest jak album wypełniony wycinkami - wspomnieniami
chwil szczęścia i smutku. Pamiętamy dzień swojego ślubu, pierwsze
spojrzenia naszych dzieci i wnuków. Niestety, u ludzi starszych
niektóre karty albumu zaczynają niknąć, a chorzy na Alzheimera czy
amnezję mogą zostać całkowicie pozbawieni wspomnień ze swojego
życia.
Pamięć epizodyczna jest rodzajem pamięci świadomej, długotrwałej,
w której przechowywana jest informacja autobiograficzna, razem z
pewnym typem kodów określających ramy czasowe minionych zdarzeń -
przechowuje informacje w odniesieniu do innej informacji (np. czas
i miejsce jakiegoś wydarzenia), jest używana do przechowywania
wspomnień osobistych, takich jak wrażenia, emocje, a także czas i
miejsce.
Stephanie Babb i Jonathon Crystal, psycholodzy z University of
Georgia, udowodnili, że szczury laboratoryjne pamiętają wydarzenia
z przeszłości i kojarzą je z konkretnymi okolicznościami - mają
podobną do ludzkiej pamięć epizodyczną. Nowe odkrycie otwiera
wspaniałe możliwości, między innymi pozwoli na testowanie na
szczurach lekarstw w dla ludzi chorych na Alzheimera czy amnezję.
"Zrozumienie, czy zwierzęta dysponują takim rodzajem pamięci,
przez lata było wyzwaniem" - mówi John Crystal, profesor
psychologii, główny autor pracy i kierownik badań. Jego
współpracownica i współautorka pracy dodaje: "Zawsze
potrzebowaliśmy zwierzęcego modelu, na którym moglibyśmy prowadzić
badania i odpowiadać na pytania o neurologiczne podstawy pamięci
epizodycznej".
Naukowcy badali zwierzęta przy użyciu specjalnych testów
behawioralnych (zachowań), między innymi ośmioramiennego
labiryntu, gdzie szczury szukały ulubionego jedzenia.
"Jeżeli szczury mają specyficzną informację o zdarzeniach, których
doświadczyły w przeszłości razem z wiedzą, kiedy i gdzie te
zdarzenia miały miejsce, powinny dostosować swoje zachowanie do
czasowych i przestrzennych ograniczeń w dostępności pożywienia" -
tłumaczy Crystal. "Żeby odpowiedzieć na to pytanie, nauczyliśmy
szczury rozróżniać, jakie, gdzie i kiedy dostały jedzenie" - dodaje.
W praktyce badacze zapewnili szczurom dostęp do różnego rodzaju
przysmaków, takich jak maliny czy winogrona oraz typowo używany do
karmienia gryzoni granulat, w różnych miejscach labiryntu.
Powtarzając test wiele razy, psycholodzy udowodnili, że szczury
posiadają pamięć zbliżoną do epizodycznej, umiejętność której
nigdy nie wykazano u żadnych ssaków laboratoryjnych.
Wcześniejsze badania, prowadzone przez Crystala i wielu innych
naukowców, wykazały że szczury nie posługują się dobrze węchem w
nawigacji, a doświadczenia wykonywane na potrzeby rozwiązania
zagadki pamięci zaprojektowano, tak aby wykluczyć inne niż
wspomnienia powody dla których szczury wracały do źródeł
smakołyków w ramionach labiryntu.
"Najbardziej zaskakujące dla nas było to, że szczury rozwiązały
problem" - mówi Crystal. "Ludzie próbowali udowodnić istnienie
pamięci epizodycznej u szczurów przez chwilę, ale nie odnieśli
sukcesu. To podstawy, które mają szanse zostać zastosowane w
klinice" - dodaje.
Odkrycie zwierzęcego modelu pamięci może pomóc naukowcom w
zrozumieniu jak ludzie chorzy na Alzheimera lub amnezje tracą
pamięć.(PAP)
poleca:
